Szlakiem Kościołów Drewniancyh - Oficjalna Strona Oddziału Świętokrzyskiego PTTK im. St. Jeżewskiego w Ostrowcu Św Al. 3-ego Maja 5, tel. (41) 265-25-24

Idź do spisu treści

Menu główne:

WALORY POZNAWCZE OSTROWCA I OKOLIC > WALORY KULTUROWE
WALORY KULTUROWE

Zwiedzając północno-wschodnią część województwa świętokrzyskiego, w okolicach Ostrowca Świętokrzyskiego warto zwrócić uwagę na nieliczne, ale niezwykle ciekawe obiekty architektury drewnianej. Są to kościoły, dzwonnice i kapliczki, prawdziwe perły rodzimej twórczości, nie podlegające ówczesnym wpływom mody. Powstawały one na przestrzeni kilku wieków. 

Gliniany
W dawnym mieście nieopodal rynku zobaczymy kościół p.w. Św. Wojciecha. Ta istniejąca ponad cztery wieki świątynia powstała z fundacji Krzysztofa Bidzińskiego, który był założycielem miasta Gliniany. Kościół jest orientowany, zbudowany z drzewa sosnowego, konstrukcji zrębowej, z zewnątrz oszalowany, z dwuspadowym dachem, krytym gontem. Budowla składa się z nawy, prezbiterium i dobudowanych zakrystii i kruchty. Wnętrze późnobarokowe. Ołtarz główny z obrazem św. Wojciecha i rzeźbami symbolizującymi Wiarę, Nadzieję, Miłość i Sprawiedliwość. Ołtarze boczne poświęcone Najświętszej Marii Pannie Niepokalanej i św. Annie Samotrzeć.



Stodoły
Parafia w Stodołach powstała w 1931 r. Budowla jest dużo starsza, datowana na XVII w., na obecne miejsce została przeniesiona po II wojnie światowej z Lasocina, możliwe że pierwotnie zbudowana była dla Tarłowa. Kościół p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Stodołach został przebudowany według projektu Józefa Jamroza, natomiast wnętrze zostało wiernie odtworzone. Z dawnego wyposażenia zachowała się belka tęczowa i późnobarokowa ambona. Świątynia ma konstrukcję zrębową, składa się z nawy, węższego trójbocznie zamkniętego prezbiterium i przylegającej do niego zakrystii. Dach dwuspadowy, pierwotnie kryty gontem, obecnie ocynkowaną blachą.


Gierczyce
Mały, drewniany kościółek p.w. Św. Mikołaja z początku XVIII wieku jest drugą świątynią w Gierczykach. Istnienie parafii datowane jest na 1390 r. Jest to budowla z drzewa modrzewiowego, orientowana, zrębowej konstrukcji, oszalowana. Składa się z nawy, węższego i niższego prezbiterium i dwóch krucht. Od północy przylega późniejsza murowana dwupiętrowa zakrystia. Dach ozdobiony ośmioboczną wieżyczką, dawniej kryty gontem, obecnie blachą. Wystrój kościoła - ołtarze, ambona, chrzcielnica, belka tęczowa i chór muzyczny rokokowy. Na belce tęczowej późnobarokowy krucyfiks. W ołtarzu głównym słynący łaskami obraz Matki Boskiej Pocieszenia, przedstawia Maryję z Dzieciątkiem ze świętymi Augustynem i Moniką. Na zasuwie obraz patrona. W ołtarzach bocznych obrazy Św. Benedykta z Nursji i św. Franciszka Ksawerego. Przy kościele XVIII wieczna dzwonnica z sosnowego drewna konstrukcji słupowo-ramowej, oraz plebania w stylu dworkowym z 1930 r..

        

Ożarów
Przy neobarokowym kościele, położonym na wzgórzu, wznosi się XVIII wieczna dzwonnica, przykład staropolskiej architektury drewnianej. Zbudowana na planie kwadratu, konstrukcji słupowej, z dachem namiotowym, łamanym, krata gontem.



Janików
W Janikowie, dawnym miasteczku, znanym ośrodku kamieniarskim, przy XIX –wiecznym kościele p.w. Św. Anny stoi drewniana dzwonnica z XVIII w. Zbudowana jest z sosnowego drewna w konstrukcji słupowej z oryginalną pochyłością ścian. Górne piętro z arkadowymi okienkami, oddzielone od całości stromym daszkiem. Nakryta dachem namiotowym z ocynkowanej blachy.



Trójca
Przy kościele w dzielnicy Zawichostu – Trójca, znajduje się XVIII wieczna, czworoboczna, dwukondygnacyjna dzwonnica o konstrukcji słupowo-ramowej, kryta namiotowym gontowym dachem.



Ruda Kościelna
XVIII wieczny kościół p.w. Zaślubin Najświętszej Marii Panny, ufundowany przez rudzkiego dziedzica Franciszka Korwin Kochanowskiego. Zbudowany jest z drewna sosnowego, konstrukcji zrębowej, oszalowany. Składa się z prostokątnej nawy, trójbocznie zamkniętego prezbiterium oraz zakrystii i kruchty. W okresie późniejszym dobudowano od wschodniej strony murowaną kruchtę i wolnostojącą dzwonnicę. Dach dwuspadowy, kryty ocynkowaną blachą. Wnętrze utrzymane w stylu ludowym. Strop pokryty polichromią. W ołtarzu bocznym obraz Zaślubin N.M.P.



Bodzechów
Kościół p.w. Św. Zofii i Św. Stanisława Kostki przeniesiony w latach 30. XX wieku ze wsi Wsola przez ojca Witolda Gombrowicza – Jana. Całkowitej przebudowy XVIII –wiecznej budowli dokonał Tadeusz Rekwirowicz, inżynier Zakładów Ostrowieckich, działacz ostrowieckiego oddziału PTK. Świątynia składa się z nawy, węższego prezbiterium i zakrystii. Brak kruchty. Dach dwuspadowy, kryty gontem. Wnętrze kościoła skromne. W ołtarzu głównym obraz Św. Zofii z córkami, namalowany przez Bolesława Rutkowskiego – malarza częstochowskiego. Na placu kościelnym wolnostojąca drewniana dzwonnica. Obecnie kościół nieczynny.

        

Ostrowiec Świętokrzyski
Kościół p.w. Najświętszego Serca Jezusowego, zbudowany w latach 30. XX wieku z fundacji dyrektora Zakładów Ostrowieckich – Mieczysława Iwaszkiewicza. Projekt opracował inżynier Tadeusz Rekwirowicz. Świątynia zbudowana z modrzewia, konstrukcji ryglowej w stylu zakopiańskim. Jest to trzynawowa bazylika z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i dostawionej do niego zakrystii, od frontu dobudowano kruchtę. Dach dwuspadowy nad nawą główną, nad nawami bocznymi dachy pulpitowe, pierwotnie gontowe, obecnie zastąpione miedzianą blachą. Obok kościoła drewniana dzwonnica. Wnętrze kościoła modernistyczne. Polichromia w nawie bocznej malarki Edwardy Przeorskiej. W ołtarzu głównym drewniana figura Chrystusa, wykonana przez rzeźbiarza Ludwika Konarzewskiego z Istebnej. W ołtarzu bocznym obraz patronki górników Świętej Barbary.



Sarnówek
Kościół p.w. Św. Antoniego Padewskiego zbudowany w 1937 r. Kościół ma konstrukcję słupowo-ryglową, oszalowany, dach kryty blachą. Świątynia jest budowlą trzynawową, nawy boczne wydzielone od nawy głównej słupami, po pięć z każdej strony. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, do którego dobudowano zakrystię i składzik. Od frontu przedsionki z podcieniami. Wnętrze wykonane w surowym drewnie. W ołtarzu głównym obraz patrona Św. Antoniego Padewskiego. W bocznych: od północy Najświętszego Serca Jezusowego , od południa Matki Bożej. Obraz Matki Bożej malowany na desce przedstawia Maryję z Dzieciątkiem na ręku oraz Św. Janem Chrzciciela, podarowany przez Marię z Wielopolskich Halperową.


Krynki
Dzwonnica – przy kościele parafialnym p.w. Wniebowzięcia N.M.P., zbudowana z drewna modrzewiowego pełni jednocześnie rolę bramy. Obiekt zbudowany w 1779 r. składa się z dwóch dzwonnic połączonych bramą, która prowadzi na cmentarz przykościelny. Dzwonnice konstrukcji słupowo-ramowej, oszalowane „w jodełkę”, nakryte dachem gontowym, namiotowym, łamanym. Brama o oryginalnej ciesielce ozdobiona rzeźbionymi w drewnie ornamentami.



Radkowice
Kościół p.w. M.B. Częstochowskiej, przeniesiony do Radkowic w niezmienionym kształcie w 1966 r. z Miedzierzy. Obiekt z 1621 r. zbudowany w konstrukcji zrębowej, z pięknym, storczykowym dachem gontowym, składa się z nawy, prezbiterium, zakrystii, kruchty i kaplicy. Wnętrze kościoła polichromowane, wyposażenie barokowe, w ołtarzu głównym obraz Przemienia Pańskiego, w bocznych Św. Barbary i Św. Rozalii. W kaplicy neogotycki ołtarz z obrazem Św. Antoniego z Dzieciątkiem. Bardzo ciekawe XVII wieczne okienka, składające się z sześciu części, z których każda tworzy 20 małych okrągłych szybek oprawionych w ołów tzw. gomółki.



Tarczek
Dzwonnica drewniana przy kościele parafialnym p.w. św. Idziego, pochodzącego z XIII wieku, charakteryzuje się niezwykle skromną formą. Zbudowana w XIX wieku z sosnowego drewna, posiada konstrukcję słupowo-ryglową, oszalowana. Nakryta dwuspadowym gontowym dachem.



Świętomarz
W Świętomarzy, znanej ze zjazdu duchowieństwa diecezji sandomierskiej zorganizowanej przez księdza Kacpra Kotkowskiego 29 października 1862 r., obok gotyckiego kościoła p.w. Wniebowzięcia Matki Bożej stoi XIX-wieczna drewniana dzwonnica. Zbudowana bez użycia gwoździ o konstrukcji słupowo-ramowej składa się z dwóch nałożonych na siebie prostopadłościanów, całość oszalowana. Dach namiotowy, kryty blachą.


Witosławska Góra
Kaplica zbudowana na północno-wschodnim zboczu Witosławskiej Góry p.w. Zesłania Ducha Świętego, od niepamiętnych czasów była miejscem kultu pogańskiego, by około XI wieku przekształcić się w ośrodek kultu chrześcijańskiego. Od stuleci w Zielone Świątki odbywają się tu uroczystości odpustowe. Obecna kaplica, zbudowana na miejscu pierwotnej pochodzącej z XIV wieku, składa się z prezbiterium zbudowanego w XVIII wieku i dobudowanego w wieku XIX trójnawowego korpusu. Prezbiterium zamknięte pięciobocznie, ma konstrukcję zrębową. Dobudowana część jest wyższa i szersza, strop wsparty jest na trzech parach słupów, które oddzielają nawy boczne od głównej. Przed ścianą frontową dobudowano ganek wsparty na dwóch słupach. Nad nawą dach dwuspadowy, nad prezbiterium dwuspadowy przechodzący w pięciopołaciowy, kryty gontem. Wyposażenie skromne. Ołtarze wykonane z drewna. Na uwagę zasługuje XVIII wieczna kamienna kropielnica i stacje Drogi Krzyżowej malowane na blasze. Z kaplicy pochodzi czczony w waśniowskim kościele obraz Matki Bożej Szkaplerznej, zwany również obrazem Matki Bożej Witosławskiej.
Poniżej kaplicy, u podnóża Witosławskiej Góry drewniana, XIX wieczna figura Chrystusa w cierniowej koronie dźwigającego krzyż.



 
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego